Özet: Günümüzde, küreselleşen sermaye ve iletişim teknolojilerindeki gelişme, küresel boyutta iş organizasyonunun yeni biçimlerinin oluşturulmasında etkili olmaktadır. İş organizasyonunun esnek biçimleri, çalışma mekânını ve zamanını belirsiz kılarak, özel alana ilişkin olan dinamikleri, iş sürecinde, verimlilik koşullarının süresiz üretildiği alanlara dönüştürmektedir. Sermaye, siyasal, ekonomik ve kültürel içerikli bütün alanlarda olduğu gibi, özel alan üzerinde de, ideolojik ve kültürel kontrol gücünü genişletebilmektedir. Özellikle esnek üretim süreci içerisinde yer alan çalışanlar üzerinde farklı türden denetim ve kontrol mekanizmalarının geliştirilmesi, iş ve özel alan arasındaki ilişkilerin yapısını değiştiren bir durum yaratmaktadır. Bu durum, çalışanları, özel yaşam alanı ile iş alanını bütünleştiren dinamikleri üretmeye yöneltmektedir. Ayrıca, iş ve özel alan arasındaki sınırların belirsiz hale getirilmesi, çalışanlar açısından yeni sorunlar ve yeni çatışmalar üretmektedir. Esneklik ilkesiyle karakterize edilen iş organizasyonundaki yeni biçimler, çalışanı, sermayenin öngördüğü üretkenlik ve verimlilik ölçütlerini gerçekleştirme zorunluluğuyla karşı karşıya bırakmakta, iş ve özel alan arasında ikileme düşürmekte, zaman ve mekân sıkışması olgusunu yaratmaktadır. İş ve özel alan arasında, zamansal ve mekânsal anlamda sıkışma, çalışanlar açısından, fiziksel, psikolojik ve sosyal farklı türden birçok sorunun kaynağını oluşturmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Esneklik, Çalışma süresinin belirsizliği, İşin mekânsızlaştırılması, özel hayat
Abstract: Today developments taking place in globalized capital and in communication technologies are seriously affecting the emerging forms of work organization worldwide. Increasing flexibility in the organization of working hours and work space are not only changing the dynamics of private life into an area where efforts towards increased productivity are on-going, but is, at the same time, rendering the workplace itself ambiguous. As in all fields having a political, economic and cultural nature, capital has the ability to expand its ideological and cultural control over private areas of life. Imposing various forms of control and supervision mechanisms upon workers leads to changes in the pattern of relationships between work and the private area, and pushes the worker to produce a dynamic in which the field of private life becomes integrated with that of the job. In addition, as the dividing line between work and private life becomes increasingly vague, the worker faces new problems and new areas of conflict. The new forms of work organization characterized by the principle of flexibility, force the worker to accept that both productivity and efficiency are directed by capital and lead him/her into a dilemma between the field of work and his/her private life. The consequent pressure experienced by the worker in terms of time and place is becoming the root of a variety of physical, psychological and social problems.
Keywords: Flexibility, Ambiguity of Working Hours, Reduction of Work Space, Private life